Γνωριμία με το μωρό σας

Αυτές οι πρώτες πολύτιμες στιγμές με το μωρό σας είναι έντονες - τροφοδοτούμενες από μια έξαρση ορμονών που προορίζονται να ενισχύσουν το δέσιμο μεταξύ σας και την επιθυμία για προστασία. Η γνωριμία με το νεογέννητό σας κάνει τους εννέα μήνες της εγκυμοσύνης και το άγχος του τοκετού να αξίζουν τον κόπο. Η επαφή δέρμα με δέρμα είναι ένας υπέροχος τρόπος για να αρχίσετε να δένεστε με το μωρό σας αμέσως μετά τη γέννηση, αλλά μην ανησυχείτε - δεν αισθάνονται όλες οι μαμάδες έναν άμεσο δεσμό. Η αγάπη σας θα μεγαλώσει μαζί με το μωρό σας.

Το συντομότερο δυνατό μετά τον τοκετό, η μαία σας θα τοποθετήσει το νεογέννητο στο στήθος σας1. Αυτή η στενή επαφή σας επιτρέπει να κοιτάξετε το μωρό σας στα μάτια, να δείτε τα χαρακτηριστικά του και να το αγκαλιάσετε για πρώτη φορά- όλα αυτά είναι σημαντικά βήματα για να αρχίσετε να μαθαίνετε ο ένας τον άλλον. Εκτός από τα συναισθηματικά οφέλη και για τους δυο σας, αυτή η απίστευτη πρώτη αγκαλιά έχει πολλά οφέλη για τη σωματική υγεία του μωρού σας. Βοηθά στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματός του, των επιπέδων γλυκόζης και του αναπνευστικού του ρυθμού 2 και τα βακτήρια στο δέρμα σας θα δώσουν ώθηση στο ανοσοποιητικό του σύστημα, επιτρέποντας τον αποικισμό του δέρματος του μωρού σας με ευεργετικά βακτήρια 3. Προωθεί επίσης την ενστικτώδη επιθυμία του για θηλασμό.

Αμέσως μετά τη γέννηση το μωρό σας θα προσπαθήσει να βρει το στήθος σας για να θηλάσει, στρέφοντας το κεφάλι του προς τη μυρωδιά του γάλακτος σας και ανοίγοντας το στόμα του αν κάτι αγγίξει τα χείλη του. Η προσκόλληση και το πιπίλισμα μπορεί να χρειαστούν λίγη περισσότερη εξάσκηση, αλλά η μαία σας θα είναι σε ετοιμότητα για να σας βοηθήσει και τους δύο.

Οι πρώτες ημέρες του θηλασμού είναι οι πιο σημαντικές, καθώς το μωρό σας απολαμβάνει τα οφέλη του «πρωτογάλακτος». Αυτή η παχιά, κίτρινη ουσία είναι το πρώτο γάλα που παράγετε. Παρέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται το μωρό σας σε εξαιρετικά συμπυκνωμένη μορφή. Καθώς η κοιλιά του μωρού σας έχει περίπου το μέγεθος μπίλιας, χρειάζεται μόνο μερικά κουταλάκια του γλυκού την ημέρα, αλλά αυτό το καταπληκτικό γάλα παρέχει μια σειρά από οφέλη:

• Είναι η ιδανική τροφή - εύπεπτη, με όλες τις πρωτεΐνες, τα λιπαρά και τις βιταμίνες που χρειάζεται το μωρό σας.
• Μεταβιβάζει τα αντισώματά σας και τα φιλικά βακτήρια που βοηθούν στην ανάπτυξη του ανοσοποιητικού συστήματος του μωρού σας και στην ανάπτυξη ενός υγιούς εντέρου.
• Είναι καθαρτικό που βοηθά στην απομάκρυνση του μηκονίου από το έντερο του μωρού σας

Ο θηλασμός «κατ' απαίτηση» θα σας βοηθήσει να παράγετε όσο γάλα χρειάζεται το μωρό σας. Βοηθά επίσης τη μήτρα σας να συστέλλεται και αποτρέπει την υπερβολική απώλεια αίματος. Δεν είναι πάντα εύκολο πράγμα ο θηλασμός την πρώτη φορά, γι' αυτό μην διστάσετε να ζητήσετε τη βοήθεια που μπορεί να σας προσφέρει η μαία σας τις πρώτες ημέρες.

Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζετε ότι μέσα στις πρώτες 72 ώρες της ζωής του μωρού σας θα πρέπει να γίνει προσεκτική εξέταση για να βεβαιωθείτε ότι είναι υγιές. Το πρώτο τσεκ απ, που πραγματοποιείται μόλις γεννηθεί το μωρό, ονομάζεται κλίμακα βαθμολόγησης Apgar. Βοηθά τη μαία ή τον γιατρό σας να αποφασίσει αν το μωρό σας χρειάζεται άμεση ιατρική βοήθεια, αξιολογώντας χαρακτηριστικά, όπως το χρώμα του δέρματος, τον καρδιακό ρυθμό και τα αντανακλαστικά. Δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εκτίμηση μακροπρόθεσμων προβλημάτων υγείας, και αν το μωρό σας είναι κατά τα άλλα υγιές, δεν χρειάζεται να ανησυχείτε για ένα χαμηλό δείκτη Apgar.

Επίσης, στο πλαίσιο των μεταγεννητικών ελέγχων εξετάζεται η υγεία των ματιών, τα αυτιά, η καρδιά, οι γοφοί και οι όρχεις στα αγόρια. Η ακοή ελέγχεται με την παραγωγή ήχων που ακούγονται σαν "κλικ" στο αυτί του μωρού και ο κοχλίας συνήθως παράγει ηχώ. Η εξέταση αυτή είναι ανώδυνη και συχνά γίνεται ενώ το μωρό κοιμάται. Το μωρό σας θα κάνει επίσης ένα τεστ «τσίμπημα στη φτέρνα» όταν είναι 5-8 ημερών. Λαμβάνεται δείγμα αίματος από τη φτέρνα του και εξετάζεται για μεταβολικές διαταραχές όπως η φαινυλκετονουρία (PKU), η ανεπάρκεια της ακυλο-CoA αφυδρογονάσης λιπαρών οξέων μεσαίας αλυσίδας (MCADD), η κυστική ίνωση, η δρεπανοκυτταρική νόσος και ο συγγενής υποθυρεοειδισμός.

Το βάρος παρακολουθείται επίσης προσεκτικά. Αν και είναι φυσιολογικό το μωρό να χάνει βάρος την πρώτη εβδομάδα της ζωής του, ο γιατρός ή η μαία σας θα παρακολουθεί το βάρος του για να βεβαιωθεί ότι όλα είναι εντάξει.

Πιθανώς ανυπομονείτε να μάθετε αν το μωρό σας μοιάζει σε εσάς ή στον πατέρα του, ή αν έχει μύτη σαν τη θεία σας, αλλά στην πραγματικότητα το νεογέννητο μπορεί να μοιάζει λίγο παράξενο στην αρχή. Το κεφάλι του θα φαίνεται δυσανάλογα μεγάλο και τα χέρια και τα πόδια του μπορεί να έχουν σκούρο μπλε ή μωβ χρώμα μέχρι να βελτιωθεί η κυκλοφορία του αίματος. Το σχήμα του κεφαλιού μπορεί να αλλάξει προσωρινά κατά τη διάρκεια του τοκετού και επίσης η εμφάνιση του μωρού θα επηρεαστεί από το αν γεννήθηκε νωρίς ή αργά. Εξάλλου, υπάρχει ένα πλαστικό κλιπ στο πρέμνο του ομφάλιου λώρου.

Τα πρόωρα μωρά τείνουν να έχουν ελαφρώς πιο ημιδιαφανές δέρμα και είναι συνήθως καλυμμένο με βερνίξ, μια κηρώδη, λευκή ουσία που βοηθά στην προστασία του δέρματός τους στη μήτρα. Τα μωρά που γεννιούνται αργότερα μπορεί να έχουν λιγότερο βερνίξ και πιο ξηρό δέρμα. Η βρεφική ακμή, γνωστή και ως «κηλίδες γάλακτος», μπορεί να εμφανιστεί στο δέρμα του μωρού σας ανά πάσα στιγμή. Είναι εντελώς ακίνδυνο, προκαλείται από τις ορμόνες σας και συνήθως εξαφανίζεται μέσα σε λίγες εβδομάδες.

Για να βοηθηθεί το μωρό σας να περάσει από το γεννητικό κανάλι, τα οστά του κρανίου του μωρού σας δεν είναι ενωμένα μεταξύ τους, οπότε το κεφάλι του μπορεί να φαίνεται επιμηκυμένο μετά τη γέννηση. Το κεφάλι του μωρού σας έχει δύο μαλακά σημεία ή κρανιακές πηγές: ένα άνοιγμα σε σχήμα ρόμβου μπροστά και ένα μικρότερο - στο πίσω μέρος. Αυτά τα μαλακά σημεία καλύπτονται από μια παχιά, προστατευτική μεμβράνη και το κρανίο θα ενωθεί μεταξύ 1 έτους και 18 μηνών.

Τα μωρά γεννιούνται με κάθε είδους χτενίσματα, από πυκνά μαλλιά μέχρι λεπτούς, μεταξένιους κόμπους. Το χρώμα και το πάχος των μαλλιών τους είναι πιθανό να αλλάξουν κατά τη διάρκεια των επόμενων εβδομάδων ή ακόμη και ετών. Είναι μάλιστα απολύτως φυσιολογικό τα μαλλιά με τα οποία γεννιούνται να πέφτουν. Αν το μωρό σας γεννηθεί νωρίς, μπορεί να έχει περισσότερο λανούγκο (τα λεπτά, χνουδωτά μαλλιά που καλύπτουν το σώμα του στη μήτρα) απ' ό,τι αν γεννηθεί μετά την προβλεπόμενη ημερομηνία.

Όπως τα μαλλιά, έτσι και το χρώμα των ματιών του μωρού σας μπορεί να αλλάξει μέσα σε μερικούς μήνες. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι τα μωρά στην αρχή βλέπουν τα πράγματα σε θολό ασπρόμαυρο χρώμα και δεν μπορούν να διακρίνουν αντικείμενα σε απόσταση πέραν των 20 εκατοστών - ίσα-ίσα που μπορούν να δουν το πρόσωπό σας ενώ θηλάζετε.

Μην πανικοβάλλεστε αν παρατηρείτε τα μάτια του μωρού σας να απομακρύνονται το ένα από το άλλο πού και πού. Αυτό ονομάζεται αλληθωρισμός και θα πρέπει να υποχωρήσει μέχρι την ηλικία των 3 μηνών περίπου.

Στην αρχή τα μωρά μπορεί να φαίνονται αρκετά ρυτιδιασμένα, αλλά σύντομα το πρόσωπό τους θα χαλαρώσει και θα γίνει λείο.

Λόγω της αύξησης των ορμονών στο σώμα του μωρού σας, τα γεννητικά του όργανα μπορεί να φαίνονται πρησμένα και κόκκινα. Τα κορίτσια έχουν συχνά μια μικρή αιμορραγία ή ένα λευκό, θολό έκκριμα από τον κόλπο. Οι όρχεις ενός αγοριού αναπτύσσονται στην κοιλιά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και μετακινούνται στο όσχεο προς το τέλος της εγκυμοσύνης. Σε ορισμένα αγόρια, αυτό συμβαίνει μετά τη γέννηση και μπορεί να διαρκέσει τρεις έως έξι μήνες.

Μπορεί να εκπλαγείτε όταν δείτε ότι το νεογέννητό σας έχει στην κοιλιά του ένα κομμάτι ομφάλιου λώρου μήκους 2-3 εκατοστών, συχνά δεμένο με ένα πλαστικό κλιπ ή γάντζο. Αυτό δεν έχει νευρικές απολήξεις, οπότε το μωρό σας δεν αισθάνεται τίποτα, και το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να το κρατάτε καθαρό για μια εβδομάδα περίπου μέχρι να πέσει. Μην μπείτε στον πειρασμό να το σκίσετε, αφήστε το να πέσει μόνο του. Η μαία σας ή ο παιδίατρος θα ελέγχει τακτικά το κολοβώμα για μόλυνση, αλλά αν έχετε οποιεσδήποτε ανησυχίες, μιλήστε τους.

Στην αρχή μπορεί να φοβάστε αρκετά να πάρετε το νεογέννητο στα χέρια σας. Είναι τόσο πολύτιμο και μικρό. Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να θυμάστε είναι να στηρίζετε πάντα το κεφάλι του μωρού σας. Επίσης, πρέπει να βρείτε έναν τρόπο που να είναι άνετος και για τους δυο σας. Δοκιμάστε να χρησιμοποιήσετε αυτούς τους απλούς τρόπους: